W obliczu coraz większych wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi i zdrowiem publicznym, rośnie świadomość konieczności zmiany naszych nawyków żywieniowych. Dieta, którą spożywamy, nie tylko wpływa na nasze zdrowie, ale także ma ogromny wpływ na środowisko naturalne. Coraz częściej zwraca się uwagę na potrzebę stosowania takiej diety, która zarówno korzystnie wpływa na nasze zdrowie, jak i minimalizuje negatywny wpływ na planetę. Jak więc możemy zmienić nasze nawyki żywieniowe, aby osiągnąć ten podwójny cel?
Jak, to co mamy na talerzu wpływa na środowisko?
Zastanawiacie się zapewne, jak to co mamy na talerzu wpływa na środowisko. Otóż to, co jemy, ma znaczący wpływ na środowisko na różnych etapach produkcji, przetwarzania, transportu i konsumpcji. Produkcja żywności wymaga ziemi, wody i energii. Niekiedy konwencjonalne metody uprawy mogą prowadzić do wyczerpywania gleby, nadmiernego zużycia wody i zanieczyszczenia środowiska poprzez stosowanie pestycydów i nawozów chemicznych. Żywność często podróżuje długie odległości, aby dotrzeć do konsumentów. Ten proces generuje emisje dwutlenku węgla związane z transportem drogowym, lotniczym, morskim lub kolejowym. Marnotrawstwo żywności jest poważnym problemem, przyczyniającym się do emisji gazów cieplarnianych na skutek rozkładu organicznych odpadów na wysypiskach. Produkcja żywności wymaga dużej ilości wody, a niektóre produkty spożywcze, takie jak mięso, mają szczególnie wysoki ślad wodny. Niektóre praktyki rolnicze, zwłaszcza w przypadku monokultur i nadmiernego stosowania pestycydów, mogą prowadzić do erozji gleby i utraty różnorodności biologicznej. Produkcja żywności jest związana z emisją gazów cieplarnianych na różnych etapach, od produkcji nawozów sztucznych po metan emitowany przez zwierzęta hodowlane.
Jak widzisz zarówno branża spożywcza i produkcja rolna ma swój negatywny wpływ na środowisko, a nasze codzienne wybory sprawiają, że ten sektor biznesu również będzie się stawał bardziej zrównoważony. Co zatem powinniśmy jeść?
Co to jest dieta planetarna?
Naukowcy dowiedli, że najzdrowsza dla nas i planety jest dieta zróżnicowana czyli tak zwana planetarna. Dieta planetarna, znana również jako dieta zdrowego dla planety, to koncepcja żywieniowa zaproponowana przez naukowców z komisji EAT-Lancet w 2019 roku. Jest to model żywieniowy, który ma na celu zapewnienie zdrowej i zrównoważonej diety dla ludzi, jednocześnie minimalizując negatywny wpływ na środowisko naturalne.
Główne zasady diety planetarnej obejmują:
- Duża ilość warzyw i owoców: Zaleca się spożywanie dużej ilości warzyw i owoców jako głównego źródła składników odżywczych.
- Umieszczanie zbóż całych i strączkowych w diecie: Zdrowe źródła węglowodanów, białka roślinnego i błonnika.
- Ograniczenie spożycia mięsa: Dieta planetarna zaleca ograniczenie spożycia czerwonego mięsa i zastąpienie go większą ilością białka roślinnego, takiego jak strączki i orzechy.
- Zdrowe tłuszcze: Zaleca się spożywanie zdrowych tłuszczów, takich jak te zawarte w olejach roślinnych, orzechach i nasionach.
- Ograniczenie produktów mlecznych i nadmiar tłuszczów: Zaleca się ograniczenie spożycia produktów mlecznych i tłuszczów, szczególnie tych wysoko przetworzonych.
- Ograniczenie spożycia cukru i słodyczy: Dieta planetarna zaleca ograniczenie spożycia cukru i produktów wysoko przetworzonych.
Celem diety planetarnej jest zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych związanych z produkcją żywności oraz ochrona środowiska naturalnego poprzez zrównoważone wykorzystanie zasobów. Jednocześnie ma ona promować zdrowie ludzi poprzez zapewnienie odpowiedniej ilości składników odżywczych.
Jak zmienić nawyki żywieniowe na korzyść środowiska i organizmu?
Nie jest łatwo przyglądać się swoim nawykom żywieniowym. To co wybieramy do jedzenia zależy od naszej zamożności, ilości czasu przeznaczonego na jedzenie, pracy, uwarunkowań zdrowotnych i zwyczajnie od upodobań. Możesz jednak zadbać o kilka aspektów, które sprawią, że Twoja dieta będzie lepsza dla Ciebie i planety:
1. Zwiększenie spożycia roślin.
Jednym z kluczowych kroków jest zwiększenie spożycia roślin w diecie. Warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy i nasiona są nie tylko bogate w niezbędne składniki odżywcze, ale także wymagają znacznie mniejszych zasobów wody i emitują mniej gazów cieplarnianych w porównaniu do produkcji mięsa.
2. Ograniczenie spożycia mięsa i produktów odzwierzęcych.
Redukcja spożycia mięsa, zwłaszcza czerwonego i przetworzonego, oraz produktów pochodzenia zwierzęcego może znacząco obniżyć nasz ślad węglowy. Produkcja mięsa wymaga ogromnych ilości wody i pasz, co ma ogromny wpływ na środowisko naturalne, w tym na wylesianie i emisję gazów cieplarnianych.
3. Wybieranie lokalnych i sezonowych produktów.
Preferowanie lokalnych i sezonowych produktów pomaga zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych związanych z transportem żywności. Ponadto wspieranie lokalnych rolników przyczynia się do zachowania bioróżnorodności i promuje zrównoważone praktyki uprawy. Twoje zakupy u
4. Minimalizacja marnotrawstwa żywności
Marnotrawstwo żywności jest poważnym problemem zarówno z punktu widzenia środowiska, jak i zdrowia publicznego. Planowanie posiłków, korzystanie z resztek, oraz dbałość o odpowiednie przechowywanie żywności może zmniejszyć ilość odpadów organicznych i zapewnić, że produkty spożywcze są wykorzystywane w pełni.
5. Świadome wybieranie opakowań i produktów niskiego wpływu środowiskowego.
Wybieranie produktów o minimalnym opakowaniu oraz preferowanie opcji ekologicznych może ograniczyć ilość odpadów tworzących się podczas procesu spożywania i produkcji żywności. Na zakupy zawsze zabieraj własne opakowania. Nie kupuj produktów jednorazowych. Wybieraj produkty w opakowaniu szklanym, metalowym, aluminiowym, bądź papierowym a potem wyrzucaj je do odpowiednich koszy, co zwiększa szanse na recykling i drugi obieg.
6. Edukacja i świadomość
Niezwykle istotne jest edukowanie społeczeństwa na temat związków między dietą, zdrowiem i środowiskiem naturalnym. Popularyzacja wiedzy na temat korzyści płynących z diety roślinnej oraz wpływu przemysłu spożywczego na zmiany klimatyczne może zmobilizować do zmiany nawyków żywieniowych i zakupowych.
Dieta, która jest dobra zarówno dla naszego zdrowia, jak i dla planety, to dieta oparta głównie na roślinach, ograniczająca spożycie produktów pochodzenia zwierzęcego, oparta na lokalnych i sezonowych produktach, minimalizująca marnotrawstwo żywności oraz promująca świadome wybory konsumenckie. Zmiana nawyków żywieniowych może być kluczowym krokiem w kierunku budowania bardziej zrównoważonego społeczeństwa i ochrony naszej planety przed negatywnymi skutkami zmian klimatycznych.
Chcesz zadbać o swoje zdrowie? Wybierz odpowiednie ubezpieczenie i pakiet medyczny wraz z wizytami u dietetyka. Zapytaj Doradcę GSU o programy ubezpieczeniowe dopasowane do Ciebie.