Ułatwienie pracownikowi powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim jest istotne zarówno z punktu widzenia pracownika, jak i pracodawcy. Istnieją przepisy, które gwarantują ochronę pracownikowi wracającemu z urlopów rodzicielskich. Dowiedz się, jak odpowiednio przygotować do powrotu do pracy i jakie masz prawa.
Prawo do skorzystania z urlopu macierzyńskiego ma nie tylko matka, ale również ojciec dziecka, a w szczególnych sytuacjach także inny członek najbliższej rodziny (w przypadku śmierci matki, porzuceniu dziecka, a także w przypadku, gdy matka ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub ze względów zdrowotnych nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem). W przypadku adopcji również obowiązują takie same zasady udzielenia urlopu macierzyńskiego. Co ważne, z urlopu macierzyńskiego jednocześnie nie może korzystać oboje rodziców. Ten urlop wynosi 14 tygodni (tylko dla matki) i kolejne 6 tygodni (matka lub ojciec).
Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego rodzicowi przysługuje urlop rodzicielski, którego okres trwania, podobnie jak w przypadku rodzicielskiego, jest uzależniony od liczby urodzonych lub przysposobionych dzieci. Po nowelizacji z 9 marca 2023 r. kodeksu pracy (Dz.U. poz. 641) okres urlopu się wydłużył o 9 tygodni i wynosi 41 tygodni- w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka oraz 43 tygodni – w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka. Jednak 9 tygodni z urlopu rodzicielskiego przypada tylko dla jednego rodzica, bez możliwości przeniesienia na drugą osobę.
Przepisy o powrocie do pracy z Kodeksu pracy
Jak wynika z art. 183² Kodeksu pracy „pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu”. Wytyczne odnośnie wystarczającej ochrony pracownika wracającego z urlopów rodzicielskich, określa również dyrektywa Rady 92/85/EWG z dnia 19 października 1992 r.
Zatem przepisy jasno określają, że pracownik musi zostać przyjęty do pracy po urlopie, jednak to jakie stanowisko i jaką pensję otrzyma zależy w dużej mierze od sytuacji firmy. Jeśli warunki po Twoim powrocie uległy zmianie, firma musi je odpowiednio uzasadnić a Ty nie musisz się godzić na inne stanowisko i mniejszą pensję. Należy Ci się praca, która odpowiada Twoim kwalifikacjom i doświadczeniu oraz wynagrodzenie mieszczące się w widełkach określonych w regulaminie płac firmy.
Jak przygotować się do powrotu do pracy?
Przede wszystkim przemyśl, czy chcesz wracać do obecnej pracy i na jakich zasadach. Możesz wnioskować o skrócony czas pracy lub inny wymiar pracy. Zadbaj o odpowiednią opiekę nad dzieckiem w godzinach twojej pracy. Warto odbyć adaptację dziecka do placówki jeszcze przed powrotem. Dokonaj odpowiednich formalności i zgłoś oficjalny wniosek do pracodawcy o powrót do pracy. Nadrób zaległości i postaraj się być na bieżąco ze sprawami firmy. Ustal harmonogram dnia z drugim rodzicem czy innymi członkami rodziny, by Twój powrót do pracy był mniej stresujący. Nie bierz na siebie wszystkich obowiązków, zachowaj równowagę pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Powiedz otwarcie pracodawcy o swojej sytuacji, potraktuj go po partnersku. Pamiętaj, że przysługują Ci 2 dodatkowe dni urlopu na zdrowe dziecko oraz przerwy na karmienie piersią.
Jak pomóc pracownikowi w powrocie do pracy po urlopie rodzicielskim?
W czasie, gdy pracownik korzysta z urlopu wiele może się zmienić, dlatego tak ważne jest zadbanie o ciągły kontakt pracownika z pracodawcą. Warto przemyśleć swoje oczekiwania przed powrotem. Dużą rolę odgrywa tutaj również podział obowiązków domowych w życiu prywatnym pracownika i stan zdrowia dziecka. Aby wszystko przebiegało w dobrej atmosferze, pracodawca powinien zadbać o komfort rodzica i pozostałych współpracowników.
Oto kilka kroków, które mogą pomóc w tym procesie:
- Komunikacja i planowanie: Ważne jest, aby zacząć komunikować się z pracodawcą jeszcze przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego. Umówcie się na spotkanie, na którym omówicie, jak będzie wyglądać proces powrotu do pracy, jakie obowiązki i zadania czekają pracownika, oraz jakie ewentualne zmiany zaszły w firmie podczas jego nieobecności.
- Ustalenie obowiązków i zadań: Przed powrotem pracownika, przejrzyjcie razem jego obowiązki i zadania. Upewnij się, że są one jasne i zrozumiałe, a pracownik ma dostęp do wszelkich narzędzi i materiałów potrzebnych do wykonywania pracy.
- Szkolenia i aktualizacje: Jeśli w czasie nieobecności pracownika pojawiły się nowe narzędzia, procedury czy technologie, zapewnij mu odpowiednie szkolenia, aby mógł się ponownie wprowadzić w nowości.
- Dostosowanie harmonogramu: Rozważ możliwość dostosowania harmonogramu pracy pracownika w pierwszych tygodniach powrotu. Może to obejmować skrócone dni pracy, elastyczność w godzinach przyjścia czy wyjścia, by ułatwić dostosowanie się do nowej sytuacji.
- Wsparcie ze strony zespołu: Zachęć innych członków zespołu do wspierania pracownika w procesie powrotu. Otwarta komunikacja i gotowość do pomocy mogą znacznie przyspieszyć proces adaptacji.
- Przyjazne środowisko pracy: Upewnij się, że środowisko pracy jest przyjazne, a pracownik czuje się komfortowo. Wsparcie kolegów, zrozumienie przełożonych i elastyczność to kluczowe elementy.
- Stopniowy powrót do pełnego obowiązków: Jeśli to możliwe, rozważ etapowy powrót pracownika do pełnych obowiązków. To pozwoli mu stopniowo przyzwyczaić się do tempa i wymagań pracy.
- Monitorowanie i dostosowanie: Regularnie monitoruj postępy pracownika po powrocie do pracy. Spotkajcie się na przynajmniej kilku rozmowach, aby ocenić, czy proces adaptacji przebiega prawidłowo. W razie potrzeby dostosujcie plan.
- Pomoc psychologiczna: Niektórzy pracownicy mogą doświadczać stresu czy niepokoju związanego z powrotem do pracy po urlopie macierzyńskim. Wspieraj ich emocjonalnie i w razie potrzeby zaoferuj dostęp do pomocy psychologicznej.
- Otwarta komunikacja: Zachęć pracownika do otwartej komunikacji na temat ewentualnych trudności czy obaw związanych z powrotem do pracy. To pomoże dostosować plan i środowisko pracy do jego potrzeb.
Każdy pracownik jest inny, więc indywidualne podejście i elastyczność są kluczowe dla udanego powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim.
Spokojny sen zapewni wszystkim rodzicom odpowiednia polisa. Szukasz dobrego ubezpieczenia dla siebie i swoich bliskich? Pracodawca nie oferuje Ci polisy na życie? Zgłoś się do doradcy GSU, który przygotuje dla Ciebie korzystną propozycję programów ubezpieczeniowych.